W nowym roku branża roślin oleistych zrealizuje zadania promujące producentów i przetwórców po raz pierwszy ze środków nowego funduszu.
Od sierpnia br. istnieje już w Polsce, powołany przez Sejm Fundusz Promocji Roślin Oleistych. Oznacza on jednak także nowe opłaty dla przedsiębiorców rolnych.
Fundusz Promocji Roślin Oleistych
To właśnie rolnicy uprawiający rośliny oleiste, czyli rzepak, rzepik, soję, len i konopie, finansują funkcjonowanie Funduszu. Zakłady przetwórcze, skupujące mają obowiązek zebrać te środki i przekazać do Krajowego Ośrodka Wspierania Rolnictwa. Opłata wynosi 0,2% wartości netto rośliny oleistej. – Eksporterzy nie mają obowiązku potrącać tej kwoty, więc około 50% na rynku nie podlega jednak temu obowiązkowi – mówi Mariusz Olejnik, przewodniczący Funduszu w wywiadzie dla Topagrar.
Plan finansowy Funduszu zakłada swoje roczne wpływy w 2020 roku na poziomie czterech milionów złotych. Zgodnie jednak z ustawą sejmową 15 procent zebranych środków, czyli 600 tysięcy zł trafi na promocję produktów pszczelich. Sami pszczelarze nie płacą jednak żadnych składek. – Rolnicy godzą się, aby część ich pieniędzy z Funduszu została przeznaczona na promocję artykułów pszczelarskich. Wreszcie jedni rolnicy myślą o innych, a nie tylko każdy sobie rzepkę skrobie – wyjaśniał na konferencji prasowej minister rolnictwa, Jan Krzysztof Ardanowski.
W Polsce funkcjonuje już dziewięć odrębnych funduszy promocji produktów rolnych, m.in. mleka, zboża, mięsa wieprzowego, drobiowego czy wołowego. Największym budżetem dysponuje branża mleczna. Do dyspozycji ma około 12 mln zł. Z kolei branża mięsa wieprzowego ma 10 mln zł a drobiowego – 9,5 mln zł. Dla porównania Fundusz Promocji Ryb ma tylko 500 tys. zł.
Zadania Funduszu
Celem Funduszu jest wspieranie marketingu rolnego, aby zwiększyć sprzedaż rzepaku i innych roślin oleistych oraz przetworów pochodzących z ich przetworzenia. Wspomniane 15% trafi do pszczelarzy, czyli na promocję miodu, pyłku kwiatowego, propolisu oraz mleczka pszczelego.
Opracowuje on także wspólną strategię działania dla producentów, przetwórców roślin oleistych oraz dla pszczelarzy. Na podstawie analizy aktualnej sytuacji w branży, definiuje grupy docelowe i rodzaje działań, które są do nich skierowane.
Będą to przede wszystkim kampanie informujące o jakości i zaletach roślin oleistych, przetworów nasion oleistych oraz produktów pszczelich. Ze środków Funduszu można ubiegać się o sfinansowanie udziału w wystawach i targach, a także na przeprowadzenie badań rynkowych i naukowych dotyczących spożycia promowanych produktów.
Polskie organizacje branżowe otrzymają także pieniądze na zapłacenie składki członkowskiej w międzynarodowych stowarzyszeniach. Fundusz na nowy rok postawił sobie za cel m.in. zachęcanie hodowców, aby importowaną śrutę sojową zastąpili rodzimą paszą rzepakową. Niektóre projekty będą współfinansowane ze środków Unii Europejskiej, np. polsko – francuska kampania promująca olej rzepakowy.
Jak zdobyć środki
Organizacje o zasięgu krajowym, które są zainteresowane zdobyciem środków na przedstawione działania, powinni złożyć na kolejny rok do 31 sierpnia swoje propozycje do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w Warszawie. Specjalna Komisja Zarządzająca Funduszem ogłasza zwycięzców do 30 listopada.
W jej dziewięcioosobowym składzie powołanym przez ministra rolnictwa mamy siedmiu przedstawicieli producentów i przetwórców branży roślin oleistych, jednego – pszczelarzy oraz reprezentanta Krajowej Rady Izb Rolniczych. Wnioski muszą być zgodne z uchwaloną na pierwszym posiedzeniu Komisji strategią Funduszu. Na proponowane działania można uzyskać 100 procent kosztów kwalifikowanych.
Pierwsze projekty
W nowym roku wsparcie otrzyma w wysokości około 115 tysięcy zł projekt „Postaw na rzepak”. Będzie to kolejna edycja szkoleń dla producentów rzepaku. W czasie ośmiu spotkań promujących uprawę rzepaku rolnicy wysłuchają specjalnych wykładów ekspertów. Drugi projekt, który zostanie sfinansowany z Funduszu w kwocie około 60 tys. zł to konferencja dla producentów trzody chlewnej pt. „Stawiam na pasze rzepakowe” oraz wydanie po niej specjalistycznej publikacji.
Oba zadania zrealizuje Polskie Stowarzyszenie Producentów Oleju. Ostatni projekt, który został przyjęty do realizacji w 2020 roku, dotyczy promowania pasz białkowych krajowego pochodzenia, w tym przede wszystkim śruty rzepakowej, w produkcji trzody chlewnej. Na jego wykonanie Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych otrzymało 78 tys. zł.
Nowy Fundusz reprezentuje więc wspólne interesy zarówno producentów, jak i przetwórców. To jeden z ważniejszych funduszy w Polsce, która jest trzecim producentem rzepaku w Unii Europejskiej, po Francji i Niemczech.