Biopaliwa, biokomponenty - dostawca
Czym są biopaliwa uzyskane na bazie rzepaku i innych roślin oleistych? Sprawdź, jakie perspektywy ma ta branża i czego mogą spodziewać się nie tylko rolnicy, ale także konsumenci na rynku paliw.
Unia Europejska od lat wspiera rozwój biopaliw i energii odnawialnej. Tę proekologiczną politykę wykorzystali polscy rolnicy, którzy znaleźli popyt na olej rzepakowy jako surowiec dla biopaliw. Jak możemy przeczytać w strategii Funduszu Promocji Roślin Oleistych na 2020 rok, po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej uprawa rzepaku stała się najszybciej rozwijającym się obszarem produkcji rolnej.
Zbiory rzepaku, które w latach 2000-2003 nie przekraczały miliona ton, zwiększyły się aż do 2,7 mln ton średnio w latach 2013-2017. Wyniki te wiążą się z podwojeniem powierzchni upraw rzepaku, z 0,4 mln ha do 0,9 mln ha. Dwukrotnie zwiększyła się też liczba gospodarstw uprawiających rzepak. W 2002 r. było ich 43 tys., a w 2015 r. już ponad 100 tys.
Największe plantacje znajdują się w województwach: dolnośląskim, lubelskim i wielkopolskim. W latach 2004 – 2016 produkcja rzepaku wzrastała prawie o 1% rok do roku. Odnotowany w tych latach wzrost produkcji stał się możliwy także dzięki nowoczesnym zakładom przerobu rzepaku i wytwórni biokomponentów z oleju rzepakowego, które powstały w Polsce po akcesji do Unii.
To właśnie innowacyjne rafinerie używają estrów metylowych kwasów tłuszczowych jako biokomponentów w produkcji oleju napędowego oraz do wytworzenia samoistnego ekologicznego paliwa B100. Pierwszą w Polsce produkcję biopaliw uruchomiła Rafineria Trzebinia. Obecnie należy ona do grupy ORLEN Południe SA.
Właśnie m.in. ten koncert produkuje na bazie oleju rzepakowego oraz innych olejów roślinnych bioester B100. Jest to ester metylowy, czyli taki który powstał w procesie chemicznych reakcji olejów roślinnych z metanolem. Używa się go jako samoistne, pełnowartościowe paliwo do silników z zapłonem samoczynnym (tzw. biodiesel).
Jego cechy są zbliżone do oleju napędowego. Jest jednak paliwem odnawialnym i biodegradowalnym. Wpływa korzystnie na środowisko, gdyż obniża całkowitą emisję gazów cieplarnianych. Poza tym ma korzystne właściwości niskotemperaturowe. Odznacza się także niską zawartością siarki i bardzo dobrą smarnością, która zapobiega lub znacząco minimalizuje zużycie elementów aparatury wtryskowej silnika Diesla.
Estry metylowe stanowią także składnik tradycyjnego oleju napędowego. Polskie rafinerie są zobowiązane do stosowania biokomponentów i innych paliw odnawianych zgodnie z uchwalonym Narodowym Celem Wskaźnikowym. Określa on poziom udziału biopaliw w ogólnym zużyciu paliw na potrzeby transportu.
Przy jego ustaleniu w latach 2020 – 2024 rząd wziął pod uwagę, że od września 2016 r. do grudnia 2018 r., oficjalna konsumpcja oleju napędowego wzrosła w kraju aż o 50%, co było efektem skutecznej walki z szarą strefą. Dlatego też wskaźnik został urealniony o możliwości uzyskania i przetworzenia potrzebnych biopaliw w Polsce.
Do ustawowych biokomponentów w Polsce zaliczamy m.in. Biodiesel RME produkowany na bazie oleju rzepakowego oraz Biodiesel FAME otrzymany z innych olejów roślinnych. Najczęściej stosowane odmiany paliwa biodiesel to: B20 (20% estrów i 80% oleju napędowego) oraz B80 (80% estrów i 20% oleju napędowego). Podobnie jak samoistne paliwo B100 mają dobre właściwości smarne i niskotemperaturowe oraz niewielką zawartość siarki.
Ochrona powietrza staje się coraz bardziej palącym problemem w Polsce. Mapa smogu obejmuje nie tylko śląskie ośrodki przemysłowe i wielkie aglomeracje, ale coraz większe obszary kraju. Dlatego rośnie znaczenie wykorzystywania biopaliw, produkowanych także z estrów metylowych na bazie rzepaku i innych roślin oleistych.
Badania naukowe wykazały, że spalanie paliw estrowych oznacza mniejsze zanieczyszczenie atmosfery. Charakteryzują się bowiem niższym zadymieniem, czyli obniżoną zawartością sadzy, a także mniejszą emisją dwutlenku węgla oraz zerową prawie emisją dwutlenku siarki. Biodiesel jest też bardziej przyjazny środowisku, gdyż spala się znacznie szybciej niż paliwa konwencjonalne.
Eksperci przewidują, że popyt na olej rzepakowy przez sektor biopaliw nie będzie spadał. Paliwa estrowe mają jednak nie tylko wpływ na dochody branży tłuszczowej, ale także na stan środowiska i jakość naszego życia.
